Początki
Pierwsza niewielka osada rybacka istniała na obszarze dzisiejszego Gdańska już w starożytności. Tutaj zaczynał się słynny w Cesarstwie Rzymskim szlak bursztynowy. Po powstaniu państwa polskiego nad Motławą wybudowano gród wraz z portem. W 977 roku przybył tam czeski misjonarz św. Wojciech i udało mu się ochrzcić kilka tysięcy ludzi. Został później zamordowany przez Prusów, a okoliczności jego śmierci zanotował mnich benedyktyński z Rzymu – Jan Kanapariusz. Wspomniał wówczas o miejscowości zwanej Gydannyzc.
Mieszkańcy osady w kolejnych latach zajmowali się rybołówstwem oraz handlem. Przybywało tutaj wielu kupców z Niemiec i krajów skandynawskich. Grodem zarządzali książęta pomorscy, którzy często tutaj przebywali. Z czasem osada zaczęła się rozwijać w duże miasto. Kiedy rząd na Pomorzu Gdańskim objął Świętopełk II cały region zaczął się uniezależniać od państwa Piastów. Za sprawą księcia Gdańsk uzyskał lokację na prawie lubeckim w 1263 roku. Wkrótce miasto zostało zajęte przez Marchię Brandenburską, ale z pomocą przybył w 1272 roku książę wielkopolski – Bolesław Pobożny i udało mu się zdobyć miasto. Po 10 latach przez układ zawarty w Kępnie całe Pomorze Gdańskie przeszło pod panowanie Wielkopolski. Dzięki temu można było zjednoczyć polskie ziemie.
Pod rządami Krzyżaków
Mieszkańcom Gdańska przez kolejne lata nie dane było zaznać spokoju, bo już w 1308 roku miasto znowu opanowali Brandenburczycy, a następnie Krzyżacy. Ci drudzy dokonali wielkiego pogromu na ludności. W 1343 roku król Polski Kazimierz Wielki zawarł z Krzyżakami pokój i postanowił zrzec się praw do Pomorza Gdańskiego. Następnie w 1361 roku wielki mistrz zakonu krzyżackiego Heinrich IV Dusemer von Arfberg zmienił prawa miejskie Gdańska na prawa chełmińskie. Miasto dołączyło także do Ligi Hanzeatyckiej. Gdańszczanie kilka razy próbowali wyzwolić się spod władzy krzyżackiej, ale udało im się to dopiero w 1454 roku, kiedy Zakon został ostatecznie wypędzony. Król Polski Kazimierz Jagiellończyk włączył w 1457 roku Pomorze Gdańskie do Korony. Gdańsk otrzymał nie tylko przywileje, ale też dużą autonomię.
Złoty okres
Przez następne lata Gdańsk mógł się intensywnie rozwijać. Władze miasta i kupcy otrzymali różne uprawnienia jak bicie własnej monety, kontrola nad żeglugą w porcie oraz wolny przewóz towarów z Litwy i Polski. Po reformacji w Gdańsku znaleźli schronienie Szkoci, holenderscy menonici, a także hugenoci oraz Żydzi. Niestety kolejnym królom polskim nie było na rękę to w jaki sposób miasto się bogaciło i rosło coraz bardziej w siłę. Zygmunt August próbował stworzyć w Gdańsku flotę wojenną, a Stefan Batory prowadził z władzami miasta otwartą wojnę. Po kilku ustępstwach Gdańsk utrzymał autonomię i po latach jeszcze bardziej się wzmocnił.
XVII wiek był okresem największego rozkwitu Gdańska. Zamieszkiwało w nim 77 tysięcy ludzi i należało do największych miast europejskich. Było to również miasto wielu narodowości i kultur. Przybywali tutaj kupcy, naukowcy i artyści z całego kontynentu. Zbudowano także wiele nowych kamienic i spichrzów. Szwedzi, którzy prowadzili wojnę z Polską w XVII i XVIII wieku nie próbowali nawet zdobyć Gdańska przez potężne fortyfikacje, którymi otoczono miasto.
Upadek miasta
W XVIII wieku po okresie wojen rozpoczął się czas stagnacji. Miasto nie mogło już eksportować zboża, gdyż państwo polskie słabło z roku na rok. Gdańszczanie poparli jednak Stanisława Leszczyńskiego w obronie tronu polskiego w 1734 roku. Po pierwszym rozbiorze miasto zostało odcięte od reszty kraju i król Prus Fryderyk II wprowadził blokadę gospodarczą. Po II rozbiorze w 1793 roku Gdańsk znalazł się już pod panowaniem Pruskim. Kiedy Napoleon utworzył Księstwo Warszawskie w 1807 roku, Gdańsk został w tym samym czasie Wolnym Miastem, ale na krótki czas. Po kongresie wiedeńskim w 1815 roku miasto po raz kolejny przejęły Prusy. Nastąpił czas kryzysu i upadku Gdańska. W kwietniu 1829 miała też miejsce największa w historii miasta powódź.
Panowanie pruskie i Wolne Miasto Gdańsk
Sytuacja zaczęła się poprawiać w drugiej połowie XIX wieku. Zbudowano też kolej, wodociągi i gazownię. Po I wojnie światowej po postanowieniach Traktatu Wersalskiego Gdańsk otrzymał status Wolnego Miasta pod ochroną Ligi Narodów. Polska uzyskała prawo do swobodnego eksportu oraz importu na terenie portu gdańskiego, zarządzała koleją, pocztą i miała pełnić funkcje obronne miasta. W 1920 roku Gdańsk zamieszkiwało około 350 tysięcy ludności. Polacy według różnych szacunków stanowili od 3 do 15% ludności. Niestety mieszkańcy miasta popadali w konflikty z Polską, kiedy zaczęto budować port w Gdyni. W 1933 roku w Niemczech zaczęli rządzić naziści co spowodowało również nastroje antypolskie w Gdańsku. 1 września 1939 roku III Rzesza zaatakowała Westerplatte i rozpoczęła się II wojna światowa. Miasto dwa razy było bombardowane przez aliantów, a do największych zniszczeń doszło w 1945 roku kiedy pojawiły się wojska polskie i sowieckie. 90% budynków zabytkowej części miasta przestało istnieć.
Po II wojnie światowej
Po konfederacji poczdamskiej zadecydowano, że Gdańsk wraca do Polski. Na miejsce niemieckojęzycznych Gdańszczan, których wysiedlono do Niemiec przyjechali Polacy. Nastąpił czas odbudowy miasta, powiększono stocznię i pojawiły się nowe dzielnice mieszkaniowe. W 1970 roku miasto zamieszkiwało już 365 tysięcy ludzi. W Gdańsku miały też miejsce w 1980 roku masowe strajki antykomunistyczne, które doprowadziły do powstania Solidarności. To był początek rozpadu komunizmu w Europie Wschodniej. Dzisiaj Gdańsk liczy sobie prawie pół miliona ludności i jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, handlowym i turystycznym.
